در جرثقیل‌ها بسته به قدرت,سرعت و کارایی مورد نیاز از پمپ‌های هیدرولیکی مختلفی مانند دانده ای, پیستونی و پره‌ای به صورت تک و یا چند طبقه استفاده می‌شود که در ادامه به جزئیات آن می‌پردازیم.

انواع پمپ هیدرولیک جرثقیل

پمپ های هیدرولیک جرثقیل به صورت کلی به سه دسته پیستونی, دنده‌ای و پره‌ای تقسیم می‌شوند.

• پمپ هیدرولیک پیستونی جرثقیل
  پمپ های پیستونی جرثقیل به دلیل قدرت و فشار کاری بالا معمولا در سیستم هایی که نیاز به فشار کاری بیشتری دارند مورد استفاده قرار می‌گیرد.
• پمپ هیدرولیک دنده ای جرثقیل
  بیشتر جرثقیل های موجود معمولا از پمپ های دنده ای استفاده می‌کنند زیرا ساده و قابل دسترسی تر است, همچنین ابعاد آن نسبت به پمپ های پیستونی کوچک تر می باشد.
• پمپ هیدرولیک پره‌ای جرثقیل
  معمولا در جرثقیل هایی که میزان دبی خروجی بالایی نیاز دارند و یا به پمپ چند طبقه و کوبل شده در آن نیاز است از پمپ های هیدرولیکی پره‌ای استفاده می‌کنند.

چه نوع پمپ هیدرولیکی برای جرثقیل مورد نیاز است؟

انتخاب مناسب پمپ هیدرولیک بسته به اندازه فشار و دبی مورد نیاز, فضای موجود برای نصب, شرایت محیطی که جرثقیل در آن فعالیت می‌کند و قدرت منبع انرژی انتخاب می‌شود.
برای مثال جرثقیلی که در مناطق گرمسیر در حال فعالیت است نیاز به پمپ هیدرولیکی دارد که نسبت به حرارت از مقاومت بالاتری برخوردار باشد و به سادگی معیوب نشود.
و یا جرثقیلی که دارای چند جک و سیلندر می‌باشد که گاهی نیاز به استفاده هم‌زمان آنها دارد و فشار حدودی 160bar برای فعالیت نیاز دارد بهتر است از پمپ‌های پره‌ای استفاده نماید.
در کل انتخاب مناسب پمپ برای جرثقیل باید توسط کارشناس صورت گیرد تا بهترین بازدهی را به صورت طولانی مدت داشته باشد.

تعمیر پمپ هیدرولیک جرثقیل

پمپ های هیدرولیک به صورت کلی قابل تعمیر و بازسازی هستند اما گاهی هزینه تعمیر آنها با خرید یک پمپ جدید تفاوت چندانی ندارد.
پمپ های پیستونی معمولا در صورت تعمیر صرفه اقتصادی دارند اما پمپ های دنده‌ای در صورت تعویض نسبت به عمر مفید و کارایی مناسب تر هستند, پمپ های پره‌ای نیز بهتر است تعویض شوند اما به دلیل نوع طراحی و ساخت آنها می‌توان فقط روتاری‌گروپ (کل کارتریج) آنها را تعویض و جایگزین کرد و از شفت و پوسته قبلی استفاده نمود, این قابلیت تعمیر پمپ‌های هیدرولیکی پره‌ای جرثقیل را بسیار به صرفه و کاربردی می‌کند که می‌تواند همچون یک پمپ نو شروع به فعالیت کند.

پمپ هیدرولیک جرثقیل 3 تن و 5 تن

پمپ های هیدرولیک جرثقیل های 3 تن و 5 تن معمولا از نوع دنده‌ای است که به شکل بدنه تمام آلومینیومی, سیلندر چدنی و یا تمام چدنی ساخته شده‌اند.
دبی (لیتراژ) این پمپ های مورد استفاده بسته به تناژ دستگاه, جک‌های مورد استفاده در آن و سرعت مورد نیاز از پمپ 25لیتر الی 60 لیتر است, توجه کنید که قدرت تولیدی تمامی سایز ها یکسان است و فقط تفاوت در میزان روغن خروجی بر دقیقه می‌باشد.
جرثقیل های 3 تن و 5 تن مورد استفاده که در ایران قرار دارند و از پمپ های دنده ای استفاده می‌کنند معمولا از پمپ هایی با برند های ژاپنی به صورت فابریک استفاده شده است اما به علت تقاضای بالا برند های چینی, ایرانی و بلغاری هم نسبت به تولید این پمپ های هیدرولیکی کرده اند.
چند نمونه از برند های پمپ هیدرولیک جرثقیل 3 و 5 تن دنده‌ای عبارت اند از:
KYB – کایابا که یک برند ژاپنی است
Shimadzu – شیماتسو که یک برند ژاپنی است
Arafan – آرافن که یک برند ایرانی است و پمپ های تولیدی برای جرثقیل خود را طبق برند Shimadzu تولید کرده است
Hydex – هایدکس که یک برند چینی است و طبق برند KYB تولید شده است(لازم به ذکر است مه برند های چینی با نام و کیفیت های مختلفی در بازار وجود دارد)
و…
در مجموع این نوع پمپ های هیدرولیکی را می‌توان در کیفیت و قیمت های متنوعی تهیه نمود

پمپ هیدرولیک جرثقیل 7 تن و 10 تن

به دلیل نیاز فشار بالاتر در جرثقیل های 7 تن و 10 تن در بیشتر مواقع در آنها از پمپ های هیدرولیک پیستونی استفاده می‌شود.
پمپ های هیدرولیک پیستونی به دلیل نوع طراحی و نحوه عملکرد از فشار کاری بالاتر و طول عمر مناسب تر بهره می‌برند اما به دلیل کمبود پمپ های اصلی از این نوع در بازار معمولا از پمپ های طرح که ساخت ایران-چین و یا ترکیه است استفاده می‌شود.
چند نمونه از برند های پمپ هیدرولیک جرثقیل 7 و 10 تن دنده‌ای عبارت اند از:
Volvo – ولو که یک برند سوئدی است
Voac – ووآک که یک برند سوئدی است
پمپ صنایع هیدرولیک ایران که به نام های پمپ هیدرولیک 9 پیستون ایرانی و پمپ هیدرولیک 6 پیستون ایرانی شناخته می‌شوند
Kazel – کازل که یک برند ترک است که به نام های پمپ هیدرولیک 9 پیستون ترک و پمپ هیدرولیک 6 پیستون ترک شناخته می‌شوند
Kuzmak – کوزماک که یک برند ترک است که به نام های پمپ هیدرولیک 9 پیستون ترک و پمپ هیدرولیک 6 پیستون ترک شناخته می‌شوند
و…
در بازار ایران معمولا پمپ های هیدرولیکی که برای استفاده در جرثقیل های 7 تن و 10 تن می‌خواهند مورد استفاده قرار دهند را تعمیر کنندگان و دستگاه داران با نام های پمپ هیدرولیک 9 پیستون و پمپ هیدرولیک 6 پیستون می‌شناسند.

پمپ هیدرولیک جرثقیل های سنگین و فوق سنگین

در جرثقیل های سنگین و فوق سنگین به دلیل قطر سیلندر‌های جک و داشتن چند جک هیدرولیکی که نیاز به عملکرد هم‌زمان دارند معمولا از پمپ های هیدرولیکی کوبل شده و چند طبقه استفاده می‌شود.
نوع پمپ های این نوع جرثقیل‌ها بسته به نیاز می‌تواند پیستونی, دنده‌ای و پره‌ای باشد ولی در اکثر مواقع از پمپ های دنده‌ای بزرگ و یا پره‌ای استفاده می‌کنند.
این نوع پمپ های هیدرولیک توانایی جابه‌جایی بالای روغن را دارند و می‌توانند نیاز جرثقیل هایی با تناژ بالا را فراهم سازند
سایز و نوع هر طبقه نسبت به نیاز جرثقیل می‌تواند تغییر کند و هیچگونه محدودیتی در آن وجود ندارد.
چند نمونه از پمپ های هیدرولیک جرثقیل های سنگین و فوق سنگین عبارت اند از:
Shimadzu – شیماتسو در تیپ های P50 و P75
Rexroth – رکسروت آلمان در تیپ های P50 و P75
Parker – پارکر
GPM – جی پی ام که تحت لیسانس و طرح شیماتسو تولید شده است
Denison – دنیسون پمپ هیدرولیک پره‌ای امریکایی
Vickers – ویکرز پمپ هیدرولیک پره‌ای
و…

مثال های بالا تنها چند نمونه از مدل و برند های مصرفی در هر سایز جرثقیل می‌باشد, با توجه به این که شرکت های سازنده جرثقیل بسیار زیاد است و یا ساخت جرثقیل های دست ساز و یا حتی تغییر سیستم هیدرولیکی به مرور زمان توسط مکانیک ممکن است پمپ هیدرولیکی مورد استفاده در جرثقیل متفاوت باشد.قبل از هرگونه اقدام به خرید یا تعمیر می‌توانید از یک مشاور خبره که با سیستم های هیدرولیکی آشنا است نظر خواهی کنید.

کنترل نیرو در جرثقیل

هر سیستم هیدرولیکی نیاز به یک کنترل کننده برای هدایت روغن هیدرولیک را دارد.جرثقیل های هیدرولیکی هم از این دسته مستثنا نیستند.
شیر‌های کنترل هیدرولیکی در جرثقیل می‌تواند در حد یک شیر دستی تک کنترله ساده باشد و یا از یک شیر کنترل چند بلوکه ترکیبی و یا هوشمند استفاده کند.
شیر‌های هیدرولیکی کنترل بلوکی برقی-دستی می‌تواند کزینه مناسبی برای این امر باشد زیرا از آن هم به صورت الکترونیکی در داخل کابین و هم به صورت دستی در صورت وجود مشکلات برقی استفاده نمود.
همچنین در صورت خرابی بکی از بلوک ها به سادگی و سرعت می‌توان فقط همان بخش دارای اشکال را تعویض نمود.